Küresel Bir Etraf Sorunu Olarak Tütün Ürünleri
Birleşmiş Milletler İklim Tepesi’ne katılan Yeşilay; tütün eserlerinin çevresel tesirleri ve tahlil tekliflerini anlatarak Hava Kalitesi İzleme (AQM) çalışmasının sonuçlarını paylaştı. Türkiye Yeşilay Cemiyeti ismine iklim doruğunda konuşan Yeşilay Genel Sekreter Yardımcısı Yasin Erol, “Yeşilay olarak yaptığımız AQM sonuçlarında, kapalı alanlarda sigara içilen tüm yerlerin ‘sağlıksız’ ile ‘tehlikeli’ arasında hava kirliliği seviyelerine sahip olduğunu belirledik” dedi.
6- 18 Kasım tarihleri ortasında Mısır’da gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Kontratı (BMİDÇS) 27. Taraflar Konferansı’na, T.C. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile birlikte Yeşilay iştirak sağladı. Yeşilay’ın mesken sahipliğini yaptığı yan aktiflikte; tütün eserlerinin kullanımından doğan dumanın yarattığı hava kirliliği, tütün izmaritlerinin yarattığı çevresel atık sorunu ve tütün yetiştiriciliğinin ormansızlaştırmaya katkıları bütüncül bir bakış açısıyla ele alındı.
Dünya Sıhhat Örgütü Tütün Denetimi Çerçeve Mukavelesi Program Yöneticisi Kelvin Khow Chuan Heng ve Afrika Tütün Denetim İttifakı Genel Sekreteri Leonce Dieudonne Sessou da katıldığı toplantıda Yeşilay Genel Sekreter Yardımcısı Yasin Erol, tütün denetiminin bir sıhhat probleminin yanı sıra, global bir etraf sorunu olduğunun altını çizdi.
Tütün denetimi mevzuatı uygulanmalı
Türkiye Yeşilay Cemiyeti tarafından Ekim 2019-Kasım 2019 tarihleri ortasında İstanbul’da seçilmiş bölge ve mekanlardaHavaKalitesi İzleme (AQM) çalışmasının sonuçlarını iştirakçilerle paylaşan Erol, konuşmasına “Tütün tüketimi sağlığa zararlıdır Yaşam döngüsüne de çevreye de son derece zarar verir ve kirletir. Bununla birlikte, tütünün zararını ölçen ölçümlerin çoğu, pestisit kullanımı ve kötü hava kalitesi gibi tütün ürünlerinin neden olduğu bazı zararları hariç tutmaya devam ediyor” kelamlarıyla devam etti.
Sigara içilen tüm kapalı alanların “sağlıksız” ile “tehlikeli” ortasında hava kirliliği düzeyine sahip olduğunun altını çizen Erol, sigara dumanında bulunan partiküler hususlar nedeniyle ikinci el tütün dumanının hava kirliliğinin kıymetli bileşenlerinden biri olduğunun kanıtlandığını söyledi.
Erol “Kalabalık nüfusa sahip büyük kentlerde hava kirliliği düzeyleri daha da makûs. Egzoz ve öbür hava kirleticilerini de hesaba kattığımızda, durum daha da berbata gitme riski taşıyor. Bu durum, tütün denetimini bir sıhhat, global ve gezegen sorunu olarak inceleme gereksinimini göstermektedir. Bu bağlamda, insanları halka açık olan kapalı alanlarda ve iş yerlerinde ikinci el tütün dumanına maruz kalmaktan korumak için mevcut tütün denetimi mevzuatının uygulanmasını sağlamak ve yaptırımını güçlendirmek önemlidir” dedi.
İzmaritler, yılda 766,6 milyon kilogram zehirli çöp oluşturuyor
Dünya Sıhhat Örgütü ismine konuşan Kelvin Khow Chuan Heng de yaptığı sunumda, tütün sanayisinin “Greenwashing” (yeşil yıkama) ile etraf ve afet yardım kuruluşlarını finanse etmesinin, sigaraların “doğal” yahut “organik” olarak pazarlanmasının aldatıcı bir pazarlama aktifliği ve yanlış bilgilendirme içerdiğini belirtti.
Heng, tütün sanayisinin her yıl dünya çapında bir milyar sigara içen kişi tarafından tüketilen altı trilyon sigara ürettiğini hatırlatarak; “Bu sigaralar, temel olarak selüloz asetat lifleri olarak bilinen mikro plastiklerden oluşan filtreler içerir. Sigara izmaritleri, her yıl yaklaşık 766,6 milyon kilogram zehirli çöple dünya çapında en çok atılan atık unsurdur. Ayrıyeten kıyılardaki en yaygın plastik çöplerdir ve deniz ekosistemlerini mikro plastik sızıntılara karşı daha hassas hale getirir. Yutulduğunda, mikrop lastiklerdeki tehlikeli kimyasallar, kuşlar, balıklar, memeliler, bitkiler ve sürüngenler dahil olmak üzere deniz hayatında uzun periyodik ölümlere neden olur. Bu mikro plastikler besin zincirine giriyor ve genetik, beyin gelişimi, teneffüs suratları ve daha fazlasındaki değişiklikleri içerebilen önemli insan sıhhati tesirleriyle ilişkilendiriliyor” dedi.
Heng, tütün sanayisinin toplumsal ve çevresel açıdan sorumlu olduğunu belirterek, “Bu endüstri, sigara içenlerin, içmeyenlerin ve çiftçilerin sağlığı üzerinde hesaplanamaz bir bedele neden oluyor. Ve tütün sadece insanlara zarar vermekle kalmayıp aynı zamanda çevreye de zarar veriyor” diye konuştu.
Afrika Tütün Denetim İttifakı Genel Sekreteri Leonce Dieudonne Sessou da tütün üretiminin etrafa tesirlerini anlattı. Sessou sunumunda tütün üretiminin getirdiği ziyanları şöyle sıraladı:
“Tütün tarımı, global ormansızlaşmanın yaklaşık yüzde 5’ini oluşturmaktadır. Tütün ekimi için her yıl 200 bin hektar arazi kesiliyor. 300 kısım sigara yapmak için yaklaşık bir ağaca gereksinim vardır. Ağaçların kaybı, toprağı erozyona karşı savunmasız bırakır, bu da toprağın verimliliğini azaltır ve mahsul yetiştirmeyi zorlaştırır. Tütün yetiştiriciliği için kaynaklar ağır kullanılır. Tek eser olarak yetiştirilen tütün bitkileri, birçok hastalığa karşı savunmasızdır. Tütün, örneğin domates ve patatesten sekiz kat daha fazla su gerektirir. Her yıl yaklaşık 22 milyar ton su tütün üretiminde kullanılmaktadır. Bu, 15 milyon olimpik yüzme havuzuna yahut kabaca dünyanın en büyük su akışına sahip ırmağı olan Amazon’un bir günde boşalttığı su hacmine eş pahadır. Tütün üretilen ülkelerde etraf ile ilgili kanunlar daha esnektir.”
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
